Lista Kata (nazwy + tłumaczenia)

• Taikyoku Shodan
• Taikyoku Nidan
• Taikyoku Sandan

Taikyoku znaczy "pierwsza przyczyna, początek". Kata Taikyoku uchodzą za te, od których zaczyna się trening karate i do których wraca się u szczytu mistrzostwa. Poszczególne stopnie Shodan, Nidan i Sandan, znaczą kolejno pierwszy, drugi i trzeci.

• Heian Shodan
• Heian Nidan
• Heian Sandan
• Heian Yodan
• Heian Godan

Heian znaczy "spokój". Rzekomo z powodu poczucia pewności siebie jakie daje mistrzowskie opanowanie pięciu kata z grupy Heian. Każdy kto to osiągnie powinien być pewien, że ma umiejętności wystarczające do poradzenia sobie w potrzebie. Przyrostki shodan, nidan, sandan, yondan i godan, znaczą kolejno: pierwszy, drugi, trzeci, itd.

• Pinian Shodan
• Pinian Nidan
• Pinian Sandan
• Pinian Yondan
• Pinian Godan
  

• Tekki Shodan
• Tekki Nidan
• Tekki Sandan

Tekki (Nainhanchi) - Ujeżdżanie stalowego konia. Nazwa ta została nadana dzięki pozycji kiba-dachi (jeźdźca) w której wykonuje się te kata. Świetnie nadają się one do treningu mięśni nóg, jako że pozycja kiba-dachi jest dosyć ciężka do utrzymania na dłużej. W tekki nawet minimalne ruchy głową w pionie uważane są za poważny błąd;

• Bassai Sho
• Bassai Dai

Bassai - Zdobywanie twierdzy - nazwa ta powstała w wyniku symboliki kata obrazujące jakby dźwiganie się z niekorzystnego położenia w walce do korzystnego, przejścia z walki na murach do zniszczenia obrońców;

• Kanku Sho
• Kanku Dai

Kanku - Spojrzenie w niebo - od pierwszego ruchu kata, którym jest jakby spojrzenie na wstające słońce;

• Gojiushiho Sho
• Gojiushiho Dai

Gojiushiho - 54 kroki

• Empi

Empi - Jaskółka - z powodu błyskawicznych, finezyjnych ataków z częstą zmianą wysokości i dystansu;

• Jitte

Jitte (również) Jutte - Dziesięć rąk - mistrz kata Jitte ma być wart w walce dziesięciu wojownikom. W stylu Shotokan praktykowane jako obrona przed kijem (Bo).

• Jion

Jion (Jion Ji) - termin pochodzi od nazwy świątyni w starożytnych Chinach, w której kata zostało opracowane. Dowodzić tego może początkowa pozycja Yoi, gdzie widzimy lewą rekę nakrywającą prawą. Jest to sposób w jaki witali i identyfikowali się mnisi. Dosłowne znaczenie symboli kanji jakimi określa się to kata to miłość (ji) życzliwość (on). Jion Ji - świątynia miłości i życzliwości.

• Ji'in

Ji''in - teren świątyni. Pierwszy znak kanji jest taki sam jak w przypadku kata Jion. Drugi ''in'' oznacza cień drzewa dający schronienie. Razem oznaczają ochronną ziemię świątyni Jion lub po prostu ziemię świątynną.

• Hangetsu

Hangetsu - Półksiężyc - od nazwy pozycji występującej w tym kata;

• Gankaku

Gankaku - Żuraw na skale. W tym kata często przyjmuje się pozycje na jednej nodze, niczym żuraw broniący się na kamieniu.

• Nijushiho

Nijushiho - Dwadzieścia cztery kroki. Według sensei Enoeda to kata jest wyrazem natury wody płynącej w rzece lub potoku. Tak jak płynąca woda czasami zwalnia a czasami gwałtownie przyśpiesza zmieniając kierunki i omijając przeszkody, które stają na jej drodze.

• Wankan

Wankan - Korona króla.

• Meikyo

Meykio - Czyszczenie lustra - od pierwszych okrężnych ruchów rąk.

• Unsu

Unsu - Ręce w chmurach lub Niebiańskie ręce. Nazwa ta pochodzi od technik użytych w kata mających rozciągnąć/rozproszyć ręce przeciwnika tak jak chmury rozpraszają się po niebie;

• Sochin

Sochin - Siła spokoju - nazwa ta ma związek z występującą w tym kata pozycją Fudo dachi i z tym, że jest to pozycja bardzo stabilna (zakorzeniona).

• Chinte

Chinte - Niezwykłe ręce. Stosuje się tu szerokie okrężne ruchy angażujące ramiona co jest dosyć rzadko obecne w stylu Shotokan.

• Gekisai Ichi

• Gekisai Ni

Autorem form jest twórca stylu Goju Ryu  - Chojun Miyagi. Kanji „Geki” oznacza „walczyć” („uderzać”, „demolować”) natomiast „Sai” – „łamać”. Całość Gekisai można zinterpretować jako „atakować i zniszczyć”.

Ich historia sięga początku lat ’40 XXw., w których wkładano wiele siły w promowanie karate przez co sztuka ta stawała się coraz bardziej popularna. Forma Gekisai Ichi narodziła się jakby z potrzeby, gdyż oryginalne kata Goju Ryu były zbyt trudne dla nowych adeptów karate, którymi coraz częściej były dzieci i młodzież.

• Saifa

Kanji „Sai” oznacza „łamać” a „Ha” – „rozdzierać” („Ha” w dialekcie okinawskim to „Fa”)

Kata ma typowo chińskie pochodzenie. Na Okinawę sprowadził je mistrz Kanryo Higaonna, choć niektóre źródła podają, że to właśnie Higaonna jest jej twórcą. Inne źródła podają (co jest mniej prawdopodobne), że to sensei Miyagi jest jej twórcą.

Występują w nim prowadzone po okręgu uderzenia tetsui w głowę, podwójne uderzenia, oraz kopnięcia mae geri stojąc na jednej nodze. Wykonywanie kata wymaga odpowiedniego rozluźnienia ciała, na tym etapie ważna jest już praca bioder i utrzymywanie odpowiedniego balansu.

Ciekawe jest to, że po punkcie kulminacyjnym kiai występuje jeszcze „dobicie przeciwnika”. W dawnych czasach od tego Kata zaczynano naukę Goju Ryu, potem stworzono Kata Gekisai.

• Seienchin

To bardzo stare kata, nadal piękne i eleganckie. Na sam widok osoby wykonującej kata widać, że korzenie formy sięgają Chin. Możliwe jest, że forma wywodzi się z jednego z chińskich systemów samoobrony zwanej Heing. Później została sprowadzona na Okinawę i tak jak inne chińskie formy, „przystosowana” do okinawskich warunków. Wszystkie techniki w kata to techniki ręczne, nie ma kopnięć. Forma wyrabia stabilną i niezłomną pozycję oraz uczy chwytać przeciwnika i uwalniać się z uchwytów.

Różne wersje tej formy ćwiczone są kilku stylach karate, np. Goju Ryu, Shito Ryu

Seiyunchin tłumaczyć można jako „spokojny marsz”, „trzymanie się ziemi”.

• Sanseru

Nazywane jako „kata smoka” ze względu na swoje ciężkie i silne ruchy. Nazwę można tłumaczyć jako „trzydzieści sześć”.

Początek kata wygląda jak najbardziej zaawansowane formy Goju Ryu takie jak Suparinpei czy Kururunfa. Lecz jest to forma zupełnie inna. Charakteryzują ja krótkie ruchy kończące się twardym i zdecydowanym atakiem. Walczymy poruszając się w czterech kierunkach. Forma nie jest tak skomplikowana jak inne  kata Goju Ryu, wymaga jednak olbrzymiej siły fizycznej i szybkości. Niemniej jednak jest to bardzo trudne do opanowania i skomplikowane kata. Preferowana przez zawodników o mocnej budowie. Kata uczy walki z przeciwnikiem o słabszych warunkach fizycznych.

• Shisochin

Typowo chińskie kata rozpoczynające się podobnie jak Sanseru, z tym, że z otwartymi dłońmi. Kładzie nacisk na walkę w czterech kierunkach. Występują tu elementy przechwytywania ramion przeciwnika i zakładania dźwigni.

Charakterystyczne są tu techniki pchnięć, które ustawiają przeciwnika we właściwym dystansie, po którym następuje szybki i wykonywany z dużą szybkością atak. Nazwę można przetłumaczyć jako „cztery wrota konfliktu” lub „cztery bramy”.

• Seisan

(Se-San) Kata stylu Shorin Ryu, lecz wiadome jest, że korzenie Sai-san sięgają Chin. Nazwa pochodzi od imienia chińskiego mistrza Seisan (ew. Sesan lub Seishan), który żył na Okinawie około 1700 roku. W późniejszych latach w związku z ta formą pojawia się nazwisko Takahara Peichin a następnie Tode Sakugawa. Sei-San praktykowali i udoskonalali również inni wielcy mistrzowie między innymi Sokon Matsumura, Yasutsune Itosu i Chotoku Kyan.

Podobnie jak kata Ananku, Sei-San charakteryzują obroty wokół osi ciała oraz obroty głowy i ruchy okrężne rąk i nóg. Ruchy stóp maja na celu dostanie się pomiędzy nogi przeciwnika i atak poprzez zniszczenie jego równowagi. Kata przypomina walkę w kilkoma przeciwnikami atakującymi z różnych stron.

Seisan tłumaczyć można jako „trzynaście rąk lub trzynaście bitew". Forma ta jest uważana za jedną z najstarszych form praktykowanych do dziś.

• Seipai

(Zwane również Sepai) Kata pochodzi z Chin.

Nazwę tłumaczyć można jako „osiemnaście rąk,  lub osiemnaście” a w kata można doliczyć się 18 obrotowych ruchów ciała. Specyfiką są uderzenia po łuku (Furi Uchi) i zejścia z linii ataku dlatego preferują je osoby szybkie i lekkie, choć występują ciężkie i silne ciosy, np. Ura Zuki. Wykonujący Seipai zawodnik używa swoich rąk i nóg jak bicza.

• Kururunfa

Występują tu szybkie i dynamiczne obroty ciała w bliskim kontakcie z partnerem. Dużo technik zadawanych łokciem, będących jednocześnie blokiem i atakiem. Widoczne jest naprzemienne wykorzystywanie twardości i miękkości. Charakterystycznym elementem jest widowiskowe uwolnienie się od chwytu, uderzenie tylną częścią głowy i rzut z przysiadem z rękoma ustawionymi jak cięcie mieczem.

• Suparinpei

Najbardziej zaawansowane kata Goju Ryu zawierające 108 technik. Chińska nazwa tej formy to Pechurin. Legenda głosi, że ok. 1600 roku w Chinach żyła grupa Wojowników, która grabiła bogatych lordów i rozdawała biednym. Było ich 108. Złożyli oni przysięgę walki z niesprawiedliwością, poszukiwania oświecenia i ucieczki od 108 śmiertelnych pasji poprzez praktykowanie sztuk walki i mając jako bazę formę składającą się ze 108 ruchów – Suparinpei.

Mówi się, że jeden (lub kilku) z Wojowników przedostał się na Okinawę i nauczał swojej formy. Inna wersja tej legendy głosi, że Suparinpei zostało stworzone na cześć tych 108 wojowników.

Podobnie jak Kururunfa, Suparinpei wyraża prawdziwą naturę Goju Ryu(połączenie go-twardości i ju- miękkości).  W formach tych znajduje się wiele ukrytych technik i znaczeń. Bloki są jednocześnie atakami (Hiji Uke/Uchi). Przejścia w niektórych pozycjach wykonywane są po linii prostej. Po i w czasie techniki ręka nie zawsze wraca do hikite. Wygląda to tak, jakby techniki były skrócone ale ogromną rolę odgrywa tutaj praca całego ciała. Dotyczy się to zarówno technik Tsuki jak i Uke oraz Uchi. By zacząć ćwiczenia Suparinpei trzeba najpierw rozumieć i dobrze opanować kata Sanchin i Seisan.

W niektórych szkołach Goju Ryu forma ta nie jest prezentowana uczniom, którzy trenują krócej jak 10 lat…

• Sanchin

To niewątpliwie esencja Goju Ryu. W dosłownym tłumaczeniu Sanchin to „Trzy Bitwy”.

Większość źródeł podaje, że autor formy jest nieznany, choć istnieje przypuszczenie, że to Kanryo Higaonna jest jej autorem. Pewne natomiast jest, że forma ta korzeniami sięga Chin. Mówi się, że Sanchin należy do najtrudniejszych kata w karate. Wersja ćwiczona w Goju Ryu (nazywana Miyagi Sanchin), różni się nieco od oryginału (za który uważa się Higaonna Sanchin), a zmian dokonał Chojun Miyagi Pierwotnie Sanchin wykonywane było z otwartymi dłońmi. Wersja Miyagi Sanchin jest również nieco bardziej symetryczna.

Kata wykonywane jest przy maksymalnym napięciu wszystkich mięśni, co za tym idzie ze specyficznym oddechem Goju Ryu. Ćwiczenie wyrabia koncentrację, ducha walki, jak również zwiększa odporność na ciosy i siłę fizyczną. Wykonywane na mistrzowskim poziomie pozwala wykonującemu na przyjmowanie ciosów bez groźby bólu czy urazu. Forma wykonywana jest podczas egzaminów na wszystkie stopnie mistrzowskie, jest wizytówką Goju Ryu. Sanchin automatycznie kojarzy się z tym systemem. Jest to Kata uderzeń.

• Tensho

W dosłownym tłumaczeniu Tensho to „obracające się ręce”. Forma ta odzwierciedla miękki aspekt Goju Ryu i znajdziemy w nim krótkie miękkie bloki wykonywane otwartymi dłońmi (np. charakterystyczne Mae Mawashi Uke, Ko Uke) oraz krótkie uderzenia. Spotykamy się również z dynamicznymi napięciami (np. podczas całej formy wymagane jest stu procentowe napięcie brzucha) i głębokim oddechem.